Σε αυτό το άρθρο θα παρουσιάσουμε την κομποστοποίηση bokashi. Αυτή είναι μια ευεργετική διαδικασία αναερόβιας ζύμωσης, δηλαδή συμβαίνει χωρίς οξυγόνο. Οι μικροοργανισμοί που υπάρχουν στο πίτουρο μποκάσι πολλαπλασιάζονται όταν έρχονται σε επαφή με οργανικά απόβλητα, τα οποία ζυμώνονται σε οργανική θρεπτική ουσία για το εδάφος και σε υγρό λίπασμα – υγρό ζύμωσης. «Bokashi» είναι ένας ιαπωνικός όρος για την οργανική ύλη που έχει υποστεί ζύμωση.
Για να διευκρινίσουμε τις έννοιες – το bokashi είναι κομποστοποίηση ή ζύμωση;
Τεχνικά, το bokashi είναι ζύμωση. Επειδή όμως λειτουργεί ως μετατροπέας των οργανικών απορριμμάτων σε κομπόστ, δηλαδή σε θρεπτικά συστατικά φυτών, ο όρος κομποστοποίηση bokashi χρησιμοποιείται επίσης για ευκολότερη κατανόηση.
Πώς λειτουργεί η κομποστοποίηση bokashi;
Πρώτα για τα οφέλη. Όλα τα οργανικά απόβλητα μπορούν να ζυμωθούν, σε έναν ειδικό αεροστεγή κάδο που έχουμε στην κουζίνα μας, πράγμα πολύ βολικό. Συμπεριλαμβάνονται τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι φλούδες πορτοκαλιού και οι μπανάνες. Ο κάδος πρέπει να έχει πάτο αποστράγγισης ώστε να μην συσσωρεύεται νερό στο κάτω μέρος, πράγμα που θα προκαλέσει σήψη.
Πασπαλίζουμε τακτικά τα οργανικά απόβλητα με ένα καφέ πίτουρο εμπλουτισμένο με ενεργούς μικροοργανισμούς – που λέγεται πίτουρο μποκάσι. Το υλικό φορτώνεται στον κάδο σε στρώσεις – οργανικά απόβλητα, πίτουρο, οργανικά απόβλητα, πίτουρο – για να υπάρχει καλή επαφή των απορριμμάτων με το πίτουρο, μέχρι να γεμίσει ο κάδος. Προτιμούμε να προσθέσουμε λίγο περισσότερο πίτουρο παρά λιγότερο. Είναι κάτι σαν χρυσός κανόνας να μην τσιγκουνευόμαστε το πίτουρο, τουλάχιστον όχι στην αρχή, όταν αρχίζουμε να γεμίζουμε το Bokashi Organko. Μετά από κάθε γέμισμα, τα απορρίμματα της κουζίνας πρέπει να συμπιέζονται καλά για να απομακρυνθεί ο αέρας. Κατά τη χρήση και το γέμισμα του κάδου, το υγρό ζύμωσης που συσσωρεύεται στο κάτω μέρος του κάδου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
Όταν ο κάδος γεμίσει, τον σφραγίζουμε και τον αποθηκεύουμε για 14 έως 21 ημέρες το πολύ, σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, π.χ. σε γκαράζ, λεβητοστάσιο κ.λ.π. Το υγρό εξακολουθεί να συσσωρεύεται στο κάτω μέρος, επομένως το στραγγίζουμε και χρησιμοποιούμε τακτικά. Όλο αυτό το διάστημα η οργανική ύλη ζυμώνεται και έτσι παίρνουμε, όπως θέλουμε να λέμε, προπαρασκευασμένο οργανικό θρεπτικό συστατικό, το οποίο όμως δεν είναι ακόμα κομπόστ!

Τι συμβαίνει στον κλειστό κάδο;
Το πίτουρο Bokashi είναι μια ξηρή οργανική ύλη εμπλουτισμένη με ωφέλιμους μικροοργανισμούς που ευδοκιμούν σε αναερόβια περιβάλλοντα χαμηλού pH. Όταν το πίτουρο με μικροοργανισμούς έρχεται σε επαφή με οργανικά απόβλητα, οι μικροοργανισμοί πολλαπλασιάζονται και μετατρέπουν τις οργανικές ύλες, από σύνθετες σε πιο απλές μορφές.
Η σωστή ζύμωση των απορριμμάτων της κουζίνας δεν εκπέμπει δυσωδία. Ωστόσο, εάν συμβεί αυτό, είναι προφανές σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά και πως η διαδικασία έχει μετατραπεί σε αναερόβια σήψη. Συχνά ο λόγος για αυτό είναι πολύ υγρό στο περιεχόμενο, πράγμα που προκαλεί τη σήψη και όχι τη ζύμωση των απορριμμάτων κουζίνας ή δεν έχει προστεθεί αρκετό πίτουρο bokashi.
Τι να κάνετε με το περιεχόμενο που έχει υποστεί ζύμωση;
Μπορεί να κομποστοποιηθεί πλήρως σε ένα σωρό κομποστοποίησης, ή να προστεθεί στον κήπο ως το κάτω μέρος του στρώματος ξερών φύλλων που αποσυνθέτονται, ή να θαφτεί στο έδαφος. Δεδομένου ότι εμείς δεν σκάβουμε τον κήπο μας, προτιμούμε να κομποστοποιήσουμε πλήρως το περιεχόμενο ή να το προσθέσουμε κάτω από στρώμα φύλλων. Επίσης, είναι αρκετά απλό να θάψετε τη ζυμωμένη μάζα στο παρτέρι που προετοιμάζετε για φύτευση. Με λίγο ανακάτεμα κάθε τόσο για να παρακολουθείτε και την πρόοδο, σε λίγες εβδομάδες θα έχετε ένα παρτέρι με χώμα υψηλής θρεπτικής αξίας.
Η παραπάνω διαδικασία προσθέτει ωφέλιμους μικροοργανισμούς στο σωρό κομπόστ. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε κυρίως πολλαπλασιασμό αναερόβιων μικροοργανισμών, οπότε ανοίγουμε το σωρό κομποστοποίησης, ετοιμάζουμε ένα λάκκο και ανακινούμε το επεξεργασμένο περιεχόμενο λίγο πιο βαθιά μέσα στο σωρό κομποστοποίησης ή τουλάχιστον καλύπτουμε την κορυφή με άχυρο. Οι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί θα πολλαπλασιαστούν στον παραδοσιακό κομποστοποιητή και θα βοηθήσουν περαιτέρω στην επεξεργασία της οργανικής ύλης. Έτσι, τα απορρίμματα της κουζίνας κομποστοποιούνται γρήγορα και επιταχύνουν την κομποστοποίηση των υπολοίπων απορριμμάτων κήπου (κλαδέματα, μεγαλύτερα απορρίμματα κήπου, άχυρο, φύλλα…).
Περίληψη
Το Bokashi είναι ένα από τα πιο βολικά συστήματα κομποστοποίησης, καθώς συμβαίνει κάτω από τον πάγκο της κουζίνας μας. Το Bokashi Organko είναι ένα έτοιμο κιτ κομποστοποίησης bokashi. Η κομποστοποίηση (ή η ζύμωση, για να είμαστε τεχνικά σωστοί) των απορριμμάτων με αυτόν τον τρόπο είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να αρχίσουμε να εργαζόμαστε με μικροοργανισμούς. Αυτοί οι μικροσκοπικοί βοηθοί του κηπουρού είναι παρόντες σε όλα τα στάδια των εργασιών του κήπου και της φύσης γενικότερα. Η βαθύτερη κατανόηση της λειτουργίας τους έχει σημαντικά οφέλη.
(Πηγή: RobiŠpiler& Tjaša Štruc, Vrtobilja)